Artificiële intelligentie in de klas

Hoe ga je om met het gebruik van generatieve AI-tools in jouw lessen en opdrachten? Artificiële intelligentie is niet langer weg te denken, maar houdt ook een aantal risico’s in. In deze vorming ontdek je wat AI precies inhoudt en hoe het van waarde kan zijn voor jou en je leerlingen. We vergroten je algemene kennis over AI en introduceren enkele praktische tools die je in de klas kunt gebruiken. Daarnaast leer je meer over het DOEL-trick kader en GO! kader voor effectieve prompts.

Halve dag 1

Introductie in AI

Ben je nieuwsgierig naar wat AI precies inhoudt en hoe je het doelgericht kunt inzetten in de klas? Dan is onze vorming iets voor jou! Je ontdekt het trainingsschema van ChatGPT en leert hoe deze tool jou als leerkracht kan ondersteunen. We verkennen voorbeelden van AI-toepassingen uit de leefwereld van leerlingen en bespreken ethiek en bias van AI. Nadien gaan we dieper in op generatieve AI via platforms zoals ChatGPT, Copilot en Gemini. PBD!-GO! expert in AI, Mark Willems, leert je de basics van prompten. Ontdek hoe je effectieve prompts formuleert die je planlast als leraar verlichten en de onderwijskwaliteit verhogen. 

Activeer voorkennis, geef duidelijke instructie en gebruik voorbeelden met AI

• Kenniskapstokken bouwen. Digitale ondersteuning bij voorinstructie (pre-teaching), zoals met interactieve video. Entry tickets opstellen en gegevens daaruit gebruiken in de les. Cursusmateriaal omzetten naar een motiverende inleiding. Gebruik van AI-beeldgeneratoren om voorkennis te activeren. Voorbeelden van concrete, lesverrijkende toepassingen van gegenereerde beelden en een blik op de valkuilen.
• Geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie op maat. We gebruiken eenvoudige AI-bots via SchoolAI, ChatGPT, HuggingFace en andere tools. Daarmee bouwen we instructies met doelgroepgerichte instructie-, school-, of vaktaal. Vertalen van instructie naar communicatie met oog voor tweedetaalsprekers.
• Gebruik AI-search om concreet materiaal te zoeken voor voorbeelden bij de leerinhoud. Dit doen we met tools zoals Copilot en Perplexity. We werken met hands-on voorbeelden uit de lerarenopleiding. Bestaand materiaal, zoals een PDF, omzetten naar zoekopdrachten. Abstracte inhoud zetten we om naar concrete voorbeelden, stappenplannen en casussen.

Halve dag 2

Combineer woord en beeld, laat actief verwerken en check begrip met AI

• Multimedialeren. Leer hoe je op een effectieve manier woord en beeld combineert in leermateriaal. We passen Richard Mayers multimediaprincipes toe. We maken gebruik van GenAI voor beeld, (voorlees)stemmen en video. We koppelen aan beeldbanken.
• Ontwerp van interactieve oefeningen waarin leerlingen de leerstof actief verwerken. We combineren EdTech met GenAI. Denk aan Bookwidgets, Knowt en Quizizz. Daarbij focussen we op gratis tools én prompts waarmee we <<geformatteerde inhoud>>
  kunnen genereren. We vermijden de valkuil om alleen digitaal te werken. Interactie is doelgericht, niet toolgericht.
• Formatief handelen. Gebruik GenAI om vragen of inhoud te genereren waarmee je begrip kan checken bij de hele klas en doorheen de les. We hanteren de taxonomie van Bloom (cognitieve doelen) en/of de taxonomie van Dave (psychomotorische doelen). We
  werken leerplangericht én we houden rekening met de (soms complexe) beginsituatie van de klas.

Halve dag 3

Spreid oefening, zorg voor afwisseling in oefentypes en geef feedback die leerlingen aan het denken zet

• Spaced practice in de praktijk. We vermijden leerstof slechts één keer, ‘geblokt of gestampt’ aan te bieden. Lesstructuur aanbrengen over lesuren heen met GenAI. Leerlingen zichzelf laten inschatten. Leerinhoud binnen en buiten een oefening meermaals aan bod laten komen door die te herschrijven of te herordenen. Verschillende oefencontexten ontwerpen. Automatiseren van spreiding (zoals met Knowt/Quizlet). Inzetten op ‘leren leren’ door leerlingen via GenAI bij zelfanalyse te brengen.
• Genereren van extra én leerlingspecifiek oefenmateriaal om maximaal de beginsituatie om te zetten in leereffect. Verdiepende, activerende didactische werkvormen uitwerken. Prompts en GPTs bouwen die leerlingen van gerichte oefening én directe feedback voorzien voor formatief handelen binnen en buiten de klas. Differentiëren met GenAI door adaptieve, interactieve oefening te voorzien volgens vooraf uitgewerkte spelregels. We houden rekening met de vormen van kennis (feiten, conceptueel, procedureel en metacognitief).
• Effectieve feedback. Automatiseren van feedback zonder in valkuilen te stappen, zoals overmatige focus op criteria en niet op waardering. We combineren de voordelen van evaluatie met GenAI met aandachtspunten voor effectieve feedback, die begrip controleert, persoonlijk en genuanceerd is. We gebruiken de mogelijkheden op vlak van gesproken en geschreven feedback met GenAI. Peerevaluatie zorgt voor zelfregulatie, zoals GenAI die begeleidt in het leerproces door aan te geven wat te weinig gedetailleerd of opbouwend geformuleerd is. Scaffolding: suggesties voor verbetering aanreiken zónder zomaar antwoorden te geven, met een afbouwend verloop van de ondersteuning.

Halve dag 4

Reflectie met beleid

Het traject wordt afgerond met een plenaire reflectie met de directies die een traject volgden rond AI in schoolbeleid. We beoordelen samen of deze innovaties effectief bijdragen aan tijdswinst en kwaliteitsverbetering, waardoor je met bruikbare en direct toepasbare strategieën terugkeert naar je school.

Doelgroep & voorkennis

Deze vorming is speciaal ontworpen voor onderwijsprofessionals die nieuw zijn in het AI-landschap. Als je al enige kennis hebt van AI, maar inspiratie zoekt om met leerlingen aan de slag te gaan of behoefte hebt aan prompttechnieken, dan is deze sessie ook geschikt voor jou. 

Doelstellingen

• Begrip van AI: Na deze vorming begrijp je wat artificiële intelligentie inhoudt en hoe het in alledaagse tools aanwezig is.
• Praktische ervaring met generatieve AI: Je hebt praktische ervaring opgedaan met het toepassen van generatieve AI via platforms zoals Copilot, Gemini en ChatGPT.
• Inzet van AI binnen onderwijsvisie: Je hebt inzicht in hoe generatieve AI-platforms zoals Copilot, Gemini en ChatGPT kunnen worden ingezet binnen de visie van het GO! onderwijs en de intelligentiedriehoek.
• Ondersteuning voor leraren: Je weet hoe je AI kunt inschakelen om jou als leraar te ondersteunen.
• Gespreksvaardigheden over AI: Je beschikt over tools om met leerlingen te praten over AI, bias en ethiek.
• Concrete lesactiviteiten: Je hebt concrete lesactiviteiten om mee aan de slag te gaan in de klas.
• Effectieve prompts formuleren: Je bent vaardig in het formuleren van effectieve prompts met behulp van de Doel-TRICK techniek, specifiek afgestemd op de behoeften van je klas.
• Optimalisatie van interactie met AI: Je kent krachtwoorden en productieve gewoonten die de interactie met AI verbeteren en de kwaliteit van de output optimaliseren.
• Integratie van AI-hulpmiddelen: Je bent voorbereid om AI-hulpmiddelen te integreren in je dagelijkse onderwijspraktijk, met een helder plan om zowel de leerervaring van lerenden te verrijken als jouw eigen onderwijsproces te ondersteunen.